👉 Literatura Grecka

Najstarszymi zachowanymi dziełami literatury greckiej są oparte na heksametrze daktylicznym epickie poematy Iliada i Odyseja. Powstały około 700 jako ukoronowanie wielowiekowej tradycji ustnych pieśni układanych i przekazywanych przez aojdów, jednakże ich kunsztowność formalna i treściowa wskazuje, że są to już dzieła kultury pisma. Ich autorem miał być poeta o imieniu Homer, o którym sami Grecy nie potrafili nic pewnego powiedzieć. Homerowe arcydzieła znalazły wielu naśladowców. Stworzyli oni na przestrzeni VII i VI w. cykl poematów dotyczących tych wątków mitu trojańskiego, które autor Iliady i Odysei pominął ( poematy cykliczne; zachowały się tylko fragmenty ).

Nieco później od Homera tworzył Hezjod, który użył tej samej epickiej formy do przedstawienia problematyki kosmo- i teogonicznej (Theogonia) oraz tematyki współczesnej, dając początek poezji dydaktycznej. W VII i VI w. nastąpiła prawdziwa eksplozja gatunków poetyckich, wszystkich ściśle powiązanych z ustnym wykonaniem: obok epickich hymnów (hymny homeryckie), pojawia się elegia, liryka indywidualna i chóralna. Wraz z rozwojem liryki wzrasta społeczna ranga poety na przełomie VI/V w. poeci liryczni byli znakomicie opłacanymi profesjonalistami.

Wiek IV to czasy dominacji prozy. Obok narracji historycznych (Ksenofont, Teopomp) i rozmaitego typu pism fachowych pojawia się filozoficzny dialog (Platon), monolog (Arystoteles) i apologia (Ksenofont, Platon, Sokrates). W drugiej połowie stulecia nadal kwitnie retoryka . Równocześnie podupadł teatr; ani tragedia ani komedia (komedia średnia) nie wydały w tym stuleciu niczego, co dorównywałoby osiągnięciom wieku poprzedniego. W epoce hellenistycznej możemy mówić o pojawieniu się kultury książkowej. Poezja staje się uczona i traci kontakt z kontekstem wykonawczym . Odradza się epos dydaktyczny.